Tên gọi thật

Có một sự thật rằng, tên thật của Dương Quý phi không được ghi lại. Các sách chính sử Tân Đường thư lẫn Cựu Đường thư đều không nói rõ tên thật của bà, mà chỉ ghi tên hiệu là [Thái Chân; 太真][3][4]. Căn cứ theo Minh Hoàng tạp lục (明皇杂录) của Trịnh Xử Hối (鄭處誨) thì cho biết Quý phi có tiểu tự là Ngọc Hoàn (玉環)[5], trong khi Trịnh Ngu (郑嵎) trong Tân Dương môn thi (津阳门诗) lại nói bà có tiểu tự là Ngọc Nô (玉奴)[6].

Về sau trong văn hóa đương đại, đa phần các tác phẩm đều gọi Dương Quý phi là Dương Ngọc Hoàn (楊玉環), tự hiển nhiên "Dương Ngọc Hoàn" trở thành tên thật của Dương Quý phi. Tuy vậy, các thi nhân cùng một số cổ thi vẫn duy trì cách gọi Dương Thái Chân (楊太真) hơn là "Dương Ngọc Hoàn", văn hóa Trung Quốc đại lục thời hiện đại mới dần phổ biến cách gọi "Dương Ngọc Hoàn" này.

Quê quán

Dương Quý phi sinh năm Khai Nguyên thứ 7 (719)[7], nguyên quán Thục Quận (nay là Thành Đô, tỉnh Tứ Xuyên), xuất thân từ gia tộc Hoằng Nông Dương thị (弘農楊氏) tại Hoằng Nông, Bồ Châu (蒲州; nay là ngoại ô thành phố Tây An, tỉnh Thiểm Tây).

Thật ra sử chính không hề ghi năm sinh của Dương phi, cũng như không hề ghi lại nơi sinh, vì khi bà qua đời sách Tân Đường thư ghi khi 38 tuổi (tuổi mụ), nên mới suy ra là thời gian này. Theo tiểu thuyết 《Dương Thái Chân ngoại truyện - 楊太真外傳》, Dương thị sinh ngày 1 tháng 6[8], tức 26 tháng 6 dương lịch, sinh ở huyện Đạo Giang thuộc đất Thục[9]. Thời Gia Khánh, soạn ra Toàn Đường văn, ghi nhận "Dung châu Tăng Ninh huyện Dương phi bia ký" (容州曾宁县杨妃碑记) có xưng gọi Dương thị là người Dương Vệ, Dung Châu[10], tức nay thuộc huyện Dung, Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây. Tuy nhiên, có nhận định đây chỉ là một dạng hư cấu của người đời sau thêm thắt cho tiểu sử của bà.

Theo Cựu Đường thư cùng Tân Đường thư, Dương thị là con út trong số bốn người con gái của một vị quan tư hộ đất Thục Chân. Gia đình này nguyên gốc ở một quận Hoa Âm, Thiểm Tây, có tổ tiên là Dương Uông (楊汪) - một hậu duệ hoàng tộc nhà Tùy, từng bị Đường Thái Tông Lý Thế Dân xử tử. Cha Dương thị là Dương Huyền Diễm (楊玄琰), thuộc dòng khá giả vì tổ phụ từng làm Thứ sử tại quận Kim. Xuất thân trong gia đình quan lại, cùng gia quyến sống ở Tứ Xuyên, từ nhỏ Dương thị được học hát, múa. Đến khoảng năm 10 tuổi, cha mẹ mất, Dương thị mới đến Lạc Dương[11], sống với nhà bác ruột, tức Dương Huyền Diễn (楊玄璬)[12][13].